Nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh, mẹ phải làm gì?

Nếu trẻ sơ sinh quá quấy khóc trong khi bú và bạn nhận thấy những mảng trắng trong miệng – cụ thể là xuất hiện trên lưỡi của con, bé có thể bị nhiễm nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh hay còn gọi là bệnh tưa miệng.

Bạn có thể đã trải qua nhiễm trùng nấm âm đạo tại một số thời điểm trong cuộc sống và khi mang thai, vì vậy bạn có thể tưởng tượng sự khó chịu mà con bạn đang cảm thấy. Chính xác thì bệnh nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh là gì và làm thế nào bạn có thể giúp bé cảm thấy tốt hơn?

Bệnh nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh là gì?

Bệnh nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh là loại phổ biến và thường không nghiêm trọng, nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh hay tưa miệng là một loại nhiễm trùng nấm men thường xuất hiện dưới dạng các mảng hoặc vết loét hình dạng không đều màu trắng hoặc vàng bao phủ nướu và lưỡi của bé cùng với hai bên và vòm miệng.

Bệnh nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh là do nấm men hoặc nấm có tên là Candida albicans gây nên. Mặc dù chỉ là một bệnh nhiễm trùng nhẹ, nhưng nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh có thể gây khó chịu hoặc thậm chí gây đau đớn cho em bé và đối với bạn nếu bạn đang nuôi con bằng sữa mẹ.

Làm thế nào mà trẻ sơ sinh nấm lưỡi?

Mặc dù nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh được gọi là bệnh tưa miệng xuất hiện trong miệng em bé, nhưng nó có thể bắt đầu trong kênh sinh sản của bạn dưới dạng nhiễm trùng nấm men và đó là nơi em bé bị nhiễm nó khi trẻ sơ sinh bước vào thế giới. Candida là một sinh vật thường trú ngụ trong miệng hoặc âm đạo. Nếu bạn bị bệnh, bắt đầu sử dụng kháng sinh hoặc trải qua những thay đổi nội tiết tố (như trong thai kì), sự cân bằng có thể bị đảo lộn, cho phép Candida phát triển và gây nhiễm trùng.

Vì bệnh nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh thường được bị nhiễm khi được sinh ra bởi phương pháp sinh thường, nên nó phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ dưới 2 tháng tuổi. Trẻ lớn hơn cũng có thể bị tưa lưỡi nếu chúng đang dùng thuốc kháng sinh để chống lại nhiễm trùng khác hoặc có hệ thống miễn dịch bị suy nhược.

Bệnh nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh hay tưa miệng cũng có thể phát triển nếu ở vú của mẹ không được làm khô đúng cách sau khi cho ăn và nấm men phát triển, gây nhiễm trùng. Và núm vú giả hoặc bình sữa có thể làm cho bên trong miệng bé quá ẩm, cung cấp môi trường hoàn hảo cho nấm men phát triển.

Làm sao để nhận biết nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh?

Các mảng trắng có thể là dấu hiệu của bệnh tưa miệng hoặc đơn giản là chúng có thể do cặn sữa, thường ở trên lưỡi của bé sau khi bú nhưng thường tan trong vòng một giờ.

Để biết lưỡi trắng của bé có phải do sữa hoặc loại nhiễm nấm này hay không, hãy thử lau nhẹ nhàng bằng vải mềm, ẩm hoặc ngón tay có gạc. Nếu lưỡi có màu hồng và khỏe mạnh sau khi lau thì không cần điều trị thêm. Nếu mảng bám màu trắng ở lưỡi em bé không dễ bong ra hoặc bạn sẽ tìm thấy một mảng màu đỏ thô bên dưới, thì đó có thể là bệnh nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh, và bạn nên liên hệ với bác sĩ nhi khoa.

Không thoải mái và vui vẻ khi bú (em bé bắt đầu bú, sau đó quay đi trong đau đớn) là một dấu hiệu khác cho thấy nó có thể bị tưa miệng.

Bệnh nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh có lây không?

Nếu bạn đang cho con bú, thì rất có thể em bé của bạn không phải là người duy nhất bị bệnh này. Nhiễm trùng nấm men được truyền qua lại từ miệng của bé đến vú của mẹ trong các buổi cho con bú (và sau đó qua lại nếu cả hai mẹ hoặc con nếu không được điều trị).

Các triệu chứng của bệnh tưa núm vú bao gồm núm vú bị bỏng vảy và đau, cùng với vẻ ngoài hồng hào, sáng bóng, ngứa, bong tróc và/ hoặc vảy khô. Cũng có thể có những cơn đau nhói ở vú trong hoặc sau khi bú.

Đôi khi nếu em bé của bạn bị tưa miệng, bé cũng có thể bị nổi mẩn đỏ do nhiễm trùng nấm men (còn được gọi là phát ban do nấm men), đó là một phát ban đỏ do nhiễm trùng nấm men.

Nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh, mẹ phải làm gì?

Vì bệnh nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh dễ dàng truyền qua lại, tốt nhất là cả bạn và em bé đều được điều trị. Đối với trẻ sơ sinh, bác sĩ nhi khoa  có thể kê toa một loại thuốc chống nấm, được áp dụng tại chỗ cho bên trong miệng và lưỡi nhiều lần một ngày trong 10 ngày. Hãy chắc chắn bôi kĩ trên tất cả các mảng trắng trong miệng của bé nếu đó là phương thuốc mà bác sĩ đã cho bạn. Trong một trường hợp khó điều trị hơn, một loại thuốc uống có thể được kê toa.

Trẻ bị nấm lưỡi hay tưa miệng cũng bị nấm men phát ban có thể được điều trị bằng một loại thuốc chống nấm theo toa khác nhau dành riêng cho khu vực đó.

Nếu bạn bị tưa núm vú, bác sĩ có thể sẽ khuyên bạn nên bôi kem chống nấm theo toa lên ngực. Và hãy luôn nhớ rằng, mọi loại thuốc điều trị được áp dụng cho bạn và em bé đều cần có sự chỉ định từ phía bác sĩ chuyên khoa.

Ngăn ngừa nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh như thế nào?

Bạn không thể làm gì để ngăn em bé gặp phải nấm men khi em bé được sinh thường (trừ khi bạn sinh mổ). Nhưng bạn có thể tránh nhiễm trùng trong tương lai bằng cách thường xuyên làm sạch và khử trùng núm vú, và các vật dụng liên quan.

Cho phép ngực được khô ráo hoàn toàn giữa các lần cho bú để ngăn chặn sự phát triển của nấm men và các vi khuẩn khác, thay miếng lót cho con bú sau khi cho ăn, mặc áo lót bằng vải cotton không giữ ẩm và giặt áo ngực thường xuyên trong nước nóng (phơi khô dưới ánh nắng mặt trời cũng có thể cung cấp thêm sự bảo vệ cho bạn). Vì kháng sinh có thể kích hoạt nhiễm trùng nấm men, nên chúng chỉ được sử dụng khi cần thiết và điều đó phù hợp với cả bạn và bé.

Nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh có nên ngừng cho con bú hay không?

Việc cho con bú không cần phải gián đoạn nếu một hoặc cả hai mẹ con được chẩn đoán mắc bệnh tưa miệng, nhưng tình trạng này có thể khiến việc cho con bú trở nên khó chịu hơn bình thường – một lý do khác khiến bạn cần phải điều trị kịp thời. Một điều nữa mẹ cần chú ý đó là để núm vú của bạn tiếp xúc với ánh sáng mặt trời trong vài phút mỗi ngày, vì nấm men rất kị ánh nắng mặt trời. Probiotic có thể giúp tăng tốc độ phục hồi và giữ cho men lợi khuẩn luôn hoạt động, và chúng vẫn an toàn khi bạn cho con bú.

Ngay cả khi nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh trong khi bú, hãy tiếp tục cho bé bú sữa mẹ. Khi quá trình điều trị bắt đầu và các triệu chứng bắt đầu giảm bớt, trẻ sơ sinh sẽ trở lại ăn uống bình thường.